Ecdat Yadigarı Çektirmeler Mavnalar

Ecdat Yadigarı Çektirmeler Mavnalar Dünya da denizcilik literatürüne giren iki Türk gemisinden biri Çektirme diğeri Mavnadır. Hem Osmanlı Armadasının ihtiyaçlarını karşılamak hem de yük taşımak amacı ile yapılmış olan bu sağlamlık ve güç timsali tekneler savaş gemisi olarak yıllarca Osmanlının hatta son zamanlarda Cumhuriyet Türkiye sinin kargo taşıma işlerine kadar hizmet etmişlerdir.

Yapım teknikleri ve kullanılan ağaçların dayanıklılığı ile yıllarca balık sebze ve meyve ve eşya taşıdığı gibi son zamanlara kadar Marmara adasından mermer blokları taşımış ve bazıları da kum motoru olarak kullanılmışlardır yapıları gereği yük taşımak için geniş ve sallı olarak yapılan bu gemiler aynı zamanda sığ sulara girebilmek içinde az krozlu yapılırdı daha fazla yük alarak kıyıya yakın iskele yada kumsala yanaşmak için altları neredeyse düz sayılabilecek kadar az krozlu idiler ancak yük aldıkça daha çok oturarak daha dengeli hale gelirlerdi. Hatta bu aldıkları aşırı yük nedeni ile omurgaları baş ve kıç tarafından aşağı düşer vasatta yukarı çekilirdi.

Ekleme parampetine kadar yük alarak yelkenle de gidebilen bu takalar ın başka bir örneği bulunmuyor denize olan yatkınlıklarını ve bizim tabirimizle denizciliklerini örnek olarak başka teknelerde görmek mümkün değildir. Benzerine yakınını yapan ülkelerden olan Norveç bu tipi markalaştırmış ve adına Colin Archer diyerek dünyanın bilinen markası haline getirmiştir ve bu ad altında okyanus geçen yelkenli yatlar üretmektedir. – Ecdat Yadigarı Çektirmeler Mavnalar

Ecdat Yadigarı Çektirmeler Mavnalar

Maalesef bizde bu ecdat yadigarı gemileri ustası bile kalmadığı halde korumayı bile beceremiyoruz. Bunların baş ve kıç taraflarının birbirinin benzeri olanlarına çektirme dendiği gibi aynı formada yapıldıkları halde sadece kepçe altından yukarı doğru kıç tarafları bir üçgen gibi bağlanmış olanlarına da mavna denirdi her ikisi de aşırma praçera yelken kullanır bu şekilde de yük taşırlardı. Şimdi maalesef örneklerini çürümeye bıraktığımız bu ecdat yadigarı tekneler bakımlarının zorluğu masraflarının fazlalığı ve limanlarda yer bulamama nedenleri ile cazibelerini kaybetmiş durumdadırlar. – Ecdat Yadigarı Çektirmeler Mavnalar

Son zamanlarda nerede ise atıl hale gelmiş bu yadigarların inşallah kaybolmadan önce limanlarda veya deniz kıyısına yakın müsait yerlerde müze olarak yerlerini alırlar yada bulundukları limanlarda müze haline getirilerek hem ecdadımızın medarı iftiharı olarak saklanır hem de ilkel marangoz aletleri ile yapılan bu muhteşem eserler gelecek nesillere de Türk ve Osmanlı denizciliğinin nadide örnekleri olarak geleceğe intikal etmesi için muhafaza edilir. – Ecdat Yadigarı Çektirmeler Mavnalar

Bildiğimiz kadarı ile bunlardan bir tanesi Fethiye de iskeleye bağlı olarak durmaktadır üstüne sonradan yapılan turistik ilavelerle pek bir şeye benzemeyen bu biçare gemi çürümeye terkedilmiş ve sahibinin de çaresizliği ile bakıma muhtaç vaziyette belki de devletimizin yada belediyenin ilgisini bekliyor. Bir diğeri bakımlı vaziyette turist taşımacılığında Galantus adı ile mavi yolculuk için kullanılıyordu ancak ne yazık ki bir kaç yıl önce yanarak battığını duyduk. Bu çektirme geçmişte sahibinin ve kaptanı olan Mehmet Bey’in ve personelinin bakımları ile ayakta durmakta idi. Mehmet kaptanın ve personelinin aşırı dikkatleri ile çok zor da olsa bu yadigarı kolluyor ve bakımını yapıyorlardı yazık ki koruyamadığımız bu ecdat yadigarı çektirmeyi yaşatmayı beceremedik. – Ecdat Yadigarı Çektirmeler Mavnalar

Bir başkası şimdi hala orda mı bilinmez ama Manavgat ta deniz kıyısına bir daha denize indirilmemek üzere denizden bile uzakta karaya çekilmişti belki de ofis yerine kullanmak için umarım bu nadide örnek korunuyordur. Yine bu örneklerin iki tanesi şu anda Antalya kemer bölgesinde günübirlik turist taşımacılığında kullanılıyor bunların her ikisinin de parampetleri kesilerek yat şekli verilmiş ve turistlerin çok ilgisini çeken gemiler ancak üzerindeki arma ve donam yürekler acısı biraz yelkenden anlayan birinin bile anlayabileceği çok kötü bir arma ile sadece süs amacı için kullanmak üzere yapılmış ve bu ecdat yadigarı teknelere yakışmıyor. Ancak çalıştıkları için şükürler olsun ki bakımları da yapılıyor. Bir başkası hemen Antalya sahil güvenlik komutanlığının karşısında batmıştı ve yıllar oldu muhtemelen çürümüştür su anda Antalya çelebi marinanın karşısında Bu örneklerden bazıları da İstanbul Marmara adasında yada Karadeniz de olabilir. – Ecdat Yadigarı Çektirmeler Mavnalar

En son bildiğimiz örnek ve en son yapılan çektirme yat için yapılmış olan Naturland e ait olan çektirme görünüşlü yattır bu yatın sahibini ecdadın mirasına sahip çıktığı için kutluyor ve minnetlerimizi sunuyoruz umarım uzun yıllar yatının keyfini çıkarır. Bir başka bildiğimizde İskenderun lu bir armatörün sahip olduğu yat haline getirilmiş ve bakımı da güzel yapılmış bir çektirmeydi. Adı da muhtemelen Cuma oğulları olmalı ancak son yıllarda akıbetini bilmiyorum. Umarım korunuyor ve bakımı yapılıyordur. Bir başkası kaptan Selahattin adındaki turizme yıllarca hizmet etmiş olan bodrumdaki yalı çiftlikte bir daha inmemek üzere karaya çekilerek kaderine terk edilmiş durumdadır. – Ecdat Yadigarı Çektirmeler Mavnalar

Fethiye de atıl durumda ki bir başka çektirme de geçmişte turist taşımacılığı yapan yabani isimli yata çevrilmiş bir çektirmedir. Üstünde yapılan tüm değişimlere rağmen hala bütün güzelliğini muhafaza ediyor o yakıcı güneşin ve hava değişimlerinin yıpratıcı etkisine rağmen Fethiye Karagözlerde tersanelerin önünde demirli halde bekletiliyor. Bildiğim kadarı ile alt bakımı yapılmış ve korunmalı haldedir ancak yağmur ve ağır nem sebebi ile çürümeye ve bozulmaya başlamıştır. – Ecdat Yadigarı Çektirmeler Mavnalar

Bütün bu çektirme ve mavnalar hakkında yazdıklarımızı Türk denizciliğine hizmet etmiş ve yıllarca o ağır işleri meslekleri adına yapmış olan ustalarımızı ve bu eski yük gemilerimizi anmak ve kollamak içindir yeni nesillere örnek olmaları ve belki de şimdi olduklarından çok daha fazla denizci olduklarını anlatmak ve toplum özgüvenine katkıda bulunmak ve yeni neslin dünya denizciliğinde nerede olduğumuzu ve daha neler yapabileceğimizi anlatmak içindir. Bu yelkenlilerle atalarımızın yıllarca Akdeniz de yük taşıdığı gemilerdir. – Ecdat Yadigarı Çektirmeler Mavnalar

Ben bu ülkenin yeniden Piri Reisler Barbaroslar Turgut Reisler ve leventler yetiştirecek dinamikleri olduğuna inananlardanım elimizde hali hazırda yetişmiş bulunan denizci ve kaptanlarımızın dünyanın her denizinde rahatlıkla kaptanlık yapabileceklerine inanıyor ve ülkemizin de beyaz listeye çıkarak tüm dünya ülkelerinin saygınlığını kazanmasını umut ediyorum. Ecdadımızın bu sanat miraslarına sahip çıkarak korunmasını sağlamak denizcilerin ve deniz severlerin üstüne borçtur herkesin yapabileceği bir şeyler vardır az bile olsa deniz ile ilişkisi olan her sahil insanının hiç olmazsa bu konuyu dile getirmesini umuyoruz. – Ecdat Yadigarı Çektirmeler Mavnalar